Achter de feiten aanlopen

Bij veel bedrijven is strategie met betrekking tot automatisering geen vanzelfsprekend onderdeel van de bedrijfsvoering. Dit is ook volkomen begrijpelijk, want de hovenier wil zich graag bezighouden met het maken van mooie tuinen en niet met een lange termijn strategie voor het automatiseren van zijn boekhouding. “Wie dan leeft, wie dan zorgt”: als het een probleem wordt, dan kijken we ernaar. In dit geval is automatisering altijd reactief, geboren vanuit noodzaak en met het oplossen van een acuut probleem als primair doel. Dit is een van de voornaamste redenen waarom automatisering vaak als verstorend of invasief wordt beschouwd: het kost tijd, geld, breekt bestaande werkprocessen en introduceert (onvoorziene) bijeffecten. De verandering wordt niet gedreven door een voorspelbaar en geaccepteerd groeiproces, maar vanuit acute problematiek.

Met het voorbeeld van de hovenier is dit ook duidelijk te illustreren. De spreadsheet is niet toereikend om de boekhouding van het groeiende bedrijf te ondersteunen. De hovenier zal dus meer tijd moeten spenderen aan de boekhouding. Dit gaat weer ten koste van de dienstverlening aan klanten. Hier ontstaat een probleem voor de hovenier: het selecteren van een nieuw systeem wordt een noodzaak en het oplossen van het ontstane probleem de primaire eis. Dit zet de deur open voor tunnelvisie, eilandjes denken, en korte termijn handelen. Welke keuze de hovenier ook maakt, er zal geïnvesteerd moeten worden in die keuze: de bestaande boekhouding zal overgezet moeten worden en er zullen nieuwe werkprocessen ontstaan. Het nieuwe systeem zal wel degelijk oplossing bieden, maar op de lange termijn, zonder strategie is het nog maar de vraag of dit de beste oplossing is. Zelfs al zou deze realisatie later plaatsvinden dan nog zal de hovenier niet staan te springen om zijn keuze te heroverwegen. De investering is immers gedaan en elke euro kan maar één keer uitgegeven worden.